Það hefur oft komið fyrir í stjórnarsamstarfi núverandi stjórnarflokka,að Sjálfstæðisflokkurinn hafi niðurlægt Framsóknarflokkinn. Sjálfstæðisflokkurinn hefur þá verið að sýna vald sitt,sýna hver ráði í samstarfinu. Eitt grófasta dæmið í þessu efni var þegar Sjálfstæðisflokkurinn ákvað að leggja niður Þjóðhagsstofnun án þess að ræða það við Framsókn.Sú ráðagerð Sjálfstæðisflokksins gekk svo langt,að það var farið að ræða það við starfsmenn Þjóðhagsstofnunar að leggja ætti stofnunina niður áður en það var rætt við Framsóknarflokkinn og áður en Framsókn hafði samþykkt það. Framsókn var í fyrstu algerlega á móti því að Þjóðhagsstofnun yrði lögð niður enda hafði stofnunin sannað ágæti sitt. En í þessu máli valtaði Sjálfstæðisflokkurinn algerlega yfir Framsókn og Framsókn átti engra kosta völ annarra en að dröslast með og samþykkja niðurlagningu Þjóðhagsstofnunar enda þótt flokkurinn hafi í fyrstu verið algerlega á móti því.Mál þetta allt var niðurlægjandi fyrir Framsókn.
ANNAÐ DÆMI: SVIKIN VIÐ ÖRYRKJA
Annað nýlegt dæmi,sem sýnir hvernig Sjálfstæðisflokkurinn niðurlægir Framsókn er svikin við framkvæmd samkomulagsins við öryrkja frá 25.mars sl..Samkomulagið við Öryrkjabandalag Íslands frá mars sl. var alfarið mál Framsóknarflokksins. Af hálfu Framsóknar voru það ráðherrarnir Jón Kristjánsson og Halldór Ásgrímsson,sem sömdu við Öryrkjabandalagið. Þeir sáu,að samningur um bætt kjör öryrkja, gæti bætt stöðu Framsóknar í kosningabaráttunni en Framsókn var þá í mikilli lægð í skoðanakönnunum og stjórnin hékk á bláþræði. Samningurinn við Öryrkjabandalagið var munnlegur og var handsalaður milli þeirra Jóns Kristjánssonar,heilbrigðisráðherra og Garðars Sverrissonar,formanns Öryrkjabandalagsins. Þátttaka Halldórs Ásgrímssonar í samningsgerðinni og bakstuðningur hans hefði átt að tryggja,að staðið yrði við samninginn. En svo varð ekki. Sjálfstæðisflokkurinn neitaði að framkvæma samninginn að fullu 1.janúar 2004 eins og samið hafði verið um. Sjálfstæðisflokkurinn vildi aðeins framkvæma 2/3 af samningnum 1.janúar en athuga með framkvæmd á 1/3 síðar. Einn milljarður var látin í framkvæmdina nú en fullar efndir á samningnum kosta 1 ½ milljarð. Þetta var gífurlegt áfall fyrir Jón Kristjánsson,heilbrigðisráðherra. Hann stóð uppi sem svikari við öryrkja,þar eð Sjálfstæðisflokkurinn neitaði að efna samning sem hann hafði gert með bakstuðningi formanns Framsóknarflokksins. Ef einhver manndómur hefði verið í Framsókn þá hefði hún staðið og fallið með samningnum við öryrkja. Þá hefði hún sagt við Sjálfstæðisflokkinn: Annað hvort stendur þessi samningur og verður efndur að fullu 1.janúar 2004 eða við erum farnir úr stjórninni. Þá hefði Sjálfstæðisflokkurinn látið undan. En í staðinn fyrir að gera þetta kaus Framsókn niðurlægingu eina ferðina enn. Sjálfstæðisflokkurinn niðurlægði Framsókn í þessu máli og valtaði yfir ráðherra Framsóknar. Þeir voru gerðir ómerkir og standa nú uppi sem svikarar við öryrkja.Líklegt er,að málið fari fyrir dómstóla.
ALGER KATTARÞVOTTUR
Allt tal um,að samningurinn hefði ekki átt að kosta nema 1 milljarð er út í hött og alger kattarþvottur. Það var samið um ákveðnar kjarabætur öryrkjum til handa,tvöföldun á grunnlífeyri þeirra ,sem yrðu öryrkjar18 ára og síðan örlítið minni hækkun á grunnlífeyri 19 ára öryrkja og koll af kolli þar til 67 ára aldri væri náð. ( Miðað við hvenær menn yrðu öryrkjar) Það lá ekki alveg fyrir, þegar samkomulagið var handsalað hve mikið þessar kjarabætur mundu kosta. Í fréttatilkynningu var sagt rúmur milljarður en það var aðeins gróf áætlun. Gengið var út frá því,að kostnaðurinn við framkvæmd samkomulagsins yrði greiddur að fullu eins og kostnaður við aðra kjarasamninga. Það hvarflaði ekki að neinum,að samkomulagið yrði svikið.
HLUTA BÓTANNA SKILAÐ TIL BAKA
Stjórnarliðar tala mikið um það nú, að þeir séu að gera vel við öryrkja með því að framkvæma samkomulagið við þá að 2/3 hlutum og benda m.a. á,að yngstu öryrkjar fái 20 þús kr. hækkun á mánuði. En athuga bera,að hér er aðeins verið að skila til baka að hluta til því sem áður hafði verið tekið af öryrkjum ( með skerðingu). Ef tengslin milli kaupgjalds og örorkulífeyris hefðu haldist væri örorkulífeyrir allra öryrkja í dag meira en 20 þús kr. hærri á mánuði en hann er. Þessu er skilað til baka til yngstu öryrkjanna en hinir sæta áfram mikilli skerðingu. T.d. fá þeir sem verða öryrkjar um fimmtugt ekki nema 500 kr. hækkun á mánuði!
Björgvin Guðmundsson
viðskiptafræðingur
Birt í Mbl. 9.janúar 2004