Umræður að undanförnu hafa leitt í ljós,að margvíslegt klúður átti sér stað við einkavæðingu bankanna.Upphaflega var gert ráð fyrir því,að um dreifða eignaraðild yrði  að ræða við sölu bankanna til einkaaðila.Kaupendur áttu að vera margir smáir aðilar en enginn stór fjárfestir.Þegar í ljós kom,að einkavinir ráðherranna vildu
eignast stóra hluti  í bönkunum var fallið frá stefnunni um dreifða eignaraðild og ákveðið að selja einum aðila ráðandi hlut í Landsbankanum og  fara  eins að við sölu Búnaðarbankans.Það var  hringlað svo mikið með " reglurnar" um einkavæðingu bankanna,að einn helsti ráðgjafi ríkisstjórnarinnar við sölu bankanna sagði af sér í mótmælaskyni við einkavinavæðingu bankanna.Helmingaskiptareglu stjórnarflokkanna var fylgt við sölu bankanna: Íhaldsvinir ( Samson) fengu Landsbankann. Framsóknarvinir (S-hópurinn ) fengu Búnaðarbankann. Svo langt var gengið í að sinna vinunum við sölu Landsbankans,að gengið var fram hjá þeim,sem buðu hæst í bankann og tekið tilboði sem var mun lægra en hæstu boð.

Nú er komið  í ljós,að  formaður Framsóknarflokksins átti hlutabréf í fyrirtæki,sem var óbeinn  eignaraðili að S-hópnum. Þeirri spurningu var því varpað fram hvort hann hefði verið vanhæfur til þess að taka ákvörðun um sölu Búnaðarbankans. Í athugasemdum með stjórnsýslulögum segir,að opinber starfsmaður sé vanhæfur við ákvarðanatöku hafi hann af úrlausn máls einstaka hagsmuni svo sem  ágóða  eða
tap.Þetta ákvæði   virðist alveg skýrt.Það var alveg út í hött,að ríkisendurskoðandi væri að fjalla um það hvort formaður Framsóknarflokksins hafi verið  vanhæfur við ákvörðun um sölu Búnaðarbankans.Skoðun ríkisendurskoðanda á því máli skiptir  nákvæmlega  engu máli enda sagði hann sjálfur,að það væri ekki í hans verkahring að fjalla um þetta atriði..

Ríkisendurskoðandi sagði ,að hagsmunir formanns Framsóknarflokksins hefðu verið "óverulegir" við sölu Búnaðarbankans og því hafi hann ekki verið vanhæfur í málinu.Formaður Framsóknarflokksins átti  1,33% í Skinney Þinganesi  og fjölskylda hans átti samanlagt 1/3 í félaginu.Skinney Þinganes átti helmingshlut í Hesteyri en það félag  var einn stærsti hluthafinn í Keri,sem var aðili að S-hópnum.Með þesssar
upplýsingar á borðinu getur hver og einn  svarað  þeirri spurningu fyrir sig hvort formaður Framsóknarflokksins hafi átt hagsmuna að gæta við sölu Búnaðarbankans og hver og einn getur metið hvort þessir hagsmunir hafi verið miklir eða litlir. Það skiptir þó ekki máli.Kjarni málsins er þessi: Úr því að  formaður Framsóknarflokksins átti óbeina aðild að S-hópnum átti hann að víkja sæti og ekki
að taka þátt í afgreiðslu málsins í neinu stigi þess.Hann átti einnig að láta vita af því að hann ætti hlutabréf í Skinney Þinganesi, þegar að því kom að taka ákvörðun um sölu Búnaðarbankans.Það gerði hann ekki.

Stjórnarandstaðan á alþingi hefur nú falið tveimur lögfræðingum,að athuga hvort formaður Framsóknarflokksins hafi verið vanhæfur við afgreiðslu Búnaðarbankamálsins.Það er eðlileg ráðstöfun.Það er fremur í verkahring lögfræðinga en ríkisendurskoðanda að kanna þetta atriði.En að vísu er hér ekki aðeins um löfræðilegt atriði að ræða heldur einnig siðferðilegt.



Björgvin Guðmundsson

Birt í Fréttablaðinu 4.júlí  2005

PS.21.feb.2006:

Þýski bankinn átti ekkert í Eglu.Ísl. stjórnvöld blek