Hinn 1.desember sl. átti að koma til framkvæmda 5 % kauphækkun,sem verkalýðsfélagið Haki samdi um við vinnuveitendur fyrr á árinu. Vinnuveitendur ákváðu samkvæmt tilmælum ríkisstjórnarinnar,að láta aðeins 3 % kauphækkun koma til framkvæmda nú vegna hættu á þenslu í efnahagslífinu. Var þessu mótmælt harðlega af Haka,sem taldi um hrein svik að ræða.
Framangreint er að sjálfsögðu tilbúningur. Verkalýðsfélagið Haki er ekki til. En þetta er sambærilegt og átt hefur sér stað varðandi samkomulag Öryrkjabandalags Íslands og ríkisstjórnarinnar.En ef atvinnurekendur og ríkisstjórn reyndu að svíkja kjarasamning við verkalýðsfélögin mætti búast við uppreisn í landinu.
Er í lagi að svíkja öryrkja?
Það er rétt sem Helgi Hjörvar,þingmaður Samfylkingarinnar, sagði á alþingi ,að samkomulag öryrkja við heilbrigðisráðherra í mars sl. er kjarasamningur eins og kjarasamningar verkalýðsfélaga við atvinnurkendur.Það má ekki svíkja samninginn við öryrkja,ekki fremur en kjarasamning við verkalýðsfélög.Það liggur ekki alltaf ljóst fyrir hvað kjarasamningar við launþega kosta. Það liggur hins vegar alltaf ljóst fyrir hvað samið er um. Og það lá einnig ljóst fyrir í mars sl. hvað öryrkjar og heilbrigðisráðherra sömdu um. Þeir sömdu um tvöföldun á grunnlífeyri þeirra,sem verða öryrkjar 18 ára,minni hækkun fyrir þá,sem urðu öryrkjar 19 ára og svo koll af kolli þar til 67 ára aldri væri náð. Það var alveg fastákveðið hvað hver aldurshópur átti að fá í hækkun á grunnlífeyri. 35 ára öryrkjar áttu að hækka í 34 þús kr. á mánuði ( grunnlífeyrir).Og þeir öryrkjar,sem voru 49 ára og eldri áttu að hækka í 28 þús kr. á mánuði ( grunnlífeyrir). Það var alveg ákveðið hvað hver aldurshópur átti að fá mikla hækkun. Þar fór ekkert á milli mála á milli þeirra Garðars Sverrissonar,formanns Öryrkjabandalagsins og heilbrigðisráðherra,Jóns Kristjánssonar. Það lá hins vegar ekki alveg fyrir hjá þeim félögum hvað þetta mundi kosta. Að vísu vissi Tryggingastofnun ríkisins allt um það. Hún hafði reiknað það út þegar í febrúar sl.
En hvers vegna er þá þessi “misskilningur” uppi nú í málinu? Hvers vegna er deilt um það hvað hafi verið samið um?
Það var valtað yfir Jón
Jón Kristjánsson ætlaði í fyrstu að reyna að efna samkomulagið að fullu og bað um meiri peninga en þá fjárhæð,sem sett hafði verið inn í fjárlagafrumvarpið. Hann vildi fá 500 millj. kr. í viðbót við þann milljarð sem var í frv. En hann fékk þvert nei. Og það var valtað yfir hann.Sjálfstæðisflokkurinn vildi ekki láta meira í málið. Og í stað þess að segja sannleikann við þingið og öryrkja þá valdi Jón Kristjánsson þá leið að segja,að hann væri að efna samkomulagið að fullu með því að framkvæma 2/3 af því og láta 1 milljarð í framkvæmdina,þegar hún kostar 1 ½ milljarð. Hér varð Jóni alvarlega á í messunni,þar eð hann hefur fram að þessu verið talinn heiðarlegur stjórnmálamaður. En nú fór hann út á þá braut sem margir aðrir stjórnmálmenn hafa valið sér,að hártoga og rangtúlka,það sem lá í rauninni alveg ljóst fyrir. Það er ömurlegt að hlusta á stjórnarliða flytja röksemdir í málinu svo sem þegar þeir segja,að þetta séu mestu kjarabætur,sem öryrkjar hafi fengið og hvers vegna þeir séu þá að kvarta . Og hvort menn haldi eða trúi því,að Jón Kristjánsson,þessi góði maður,fari með ósannindi! Það mundi ekki þýða fyrir atvinnurekendur að segja við Eflingu eða Flóabandalagið eftir að góður kjarasamningur hefði verið gerður,að launþegar í þessum félögum fengju ekki nema hluta þeirra kjarabóta,sem samið hefði verið um,þar eð eftir sem áður fengju þeir meira en nokkru sinni fyrr! Það eru engin rök í öryrkjamálinu að segja,að þeir séu að fá meiri kjarabætur en áður. Samningar eiga að standa. Orð skulu standa.
Björgvin Guðmundsson |